Geplaatst door:
BS&F
Categorie:
Mondzorgmijding
Mondzorgmijding vanwege financiële redenen: een leidraad voor gemeenten
In totaal gaan circa 1,4 miljoen volwassenen in Nederland niet ten minste om de twee jaar naar de tandarts, waarvan circa 640.000 volwassenen om financiële redenen. Het langdurig uitstellen van mondzorg kan leiden tot klachten zoals pijn en ontstekingen. Dit heeft niet alleen negatieve gevolgen voor de mondgezondheid, maar ook voor de algemene gezondheid en ziekterisico’s, de participatie op de arbeidsmarkt, het welzijn en welbevinden en de kwaliteit van leven. Hoewel er geen harde gegevens aanwezig zijn of het probleem van het mijden van mondzorg uit financiële redenen de laatste jaren is toegenomen bij specifiek de lage inkomens en/of de lagere sociaaleconomische groepen, lijkt het probleem bij deze doelgroep de afgelopen jaren volgens veel gemeenten toe te nemen. Dit blijkt uit het aantal mensen dat zich meldt bij de gemeentelijke schuldhulpverlening of uit signalen die zorgverleners of maatschappelijk werkers geven. Ook zien gemeenten een toename in het aantal aanvragen bij noodfondsen of de bijzondere bijstand voor tandartskosten.
De gemeentepilot
Begin 2023 is het landelijke project ‘vermindering mijding mondzorg om financiële redenen’ gestart. Dit project is een samenwerking van de ministeries van VWS en SZW, de Mondzorgalliantie, Divosa, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Patiëntenfederatie Nederland. Deze partijen zijn in projectvorm gestart met een verkenning van de problematiek ‘mijding van mondzorg om financiële redenen’ en de oplossingsrichtingen. In het eindverslag van de projectgroep wordt genoemd dat vanaf het voorjaar 2024 tot in 2025 een aantal gemeenten en zorgverzekeraars aan de slag gaat met het verkennen en nemen van lokale maatregelen door middel van een gemeentepilot. Het doel hierbij is enerzijds om gemeenten op weg te helpen met het vormgeven van lokaal beleid en anderzijds om leerpunten voor landelijk beleid op te halen.
Aanpak via menukaart
In totaal hebben zich 15 gemeenten opgegeven voor deze gemeentepilot. Omdat de startsituatie en de behoefte van elke gemeente verschillend was, konden deze gemeenten kiezen uit advisering en ondersteuning bij één of meer van de volgende vier onderdelen:
- Gemeentelijke regelingen/lokale initiatieven: inzicht in de verbetermogelijkheden van de inzet van gemeentelijke regelingen en lokale initiatieven voor minima op het thema mondzorg;
- De ‘ideale’ gemeentepolis: optimaliseren van de inzet van de gemeentepolis met een passende dekking voor mondzorg, een acceptabele premie en eventueel sociale tandartstarieven voor financieel kwetsbaren;
- Doelgroepgerichte voorlichting: verbeteren van doelgroepgerichte voorlichting over het belang van een goede mondgezondheid, mondzorg (preventie en naar de tandarts gaan) en financiële regelingen bij mondzorgkosten, aan inwoners in financieel kwetsbare posities en hun hulpverleners;
- Inzet Dokters van de Wereld: opzetten van een Compassie Netwerk met lokale tandartsen.
Het ministerie van VWS heeft BS&F gevraagd de coördinatie van deze pilots en advisering aan gemeenten en zorgverzekeraars op zich te nemen. Het onderdeel doelgroepgerichte voorlichting heeft VWS zelf uitgevoerd. Het opzetten van een compassie netwerk met lokale tandartsen is door Dokters van de Wereld uitgevoerd.
Leidraad voor gemeenten
De gemeentepilot is in april 2025 afgerond. De opgedane kennis over de rol van gemeenten bij het aanpakken van het mijden van mondzorg om financiële redenen is waardevol en verdient het om gedeeld te worden. Daarom is er een leidraad ontwikkeld. Deze biedt zowel informatieve als praktische handvatten en is bedoeld om gemeenten te ondersteunen bij het effectief terugdringen van mondzorgmijding vanwege geldgebrek. In de leidraad staan onder meer aanbevelingen over het inzetten van gemeentelijke regelingen en lokale initiatieven. Ook bevat het adviezen over communicatie en over wat gemeenten specifiek voor kinderen kunnen betekenen als het gaat om mondzorgmijding.
Wij hopen dat deze leidraad gemeenten inspireert en ondersteunt bij het effectief terugdringen van mondzorgmijding vanwege financiële redenen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot de noodzakelijke mondzorg, ongeacht hun financiële situatie. Voor meer informatie en praktische handvatten, raadpleeg de volledige leidraad.
Mocht u inhoudelijke vragen hebben over de leidraad, dan kunt u contact met ons opnemen via info@bsenf.nl.
Over BS&F
Wij helpen gemeenten om kwetsbare inwoners fysiek, mentaal en financieel gezond(er) te maken. Daarbij helpen we bij het vereenvoudigen en laagdrempeliger maken van uitvoeringsprocessen.